Persoonlijke groei volgens de stappen van bewustzijn

Deze pagina bevat een overzicht van stappen die je zou kunnen zetten in je persoonlijke ontwikkeling, van laag naar hoog niveau, via de cruciale stap 'moed'; het laat het 'pad naar geluk' zien zoals dat gevolgd zou kunnen worden als je door je blokkades en barrieres heen komt.
Het een model van bewustzijnsniveaus dat hier is weergegeven is een overzicht van het boek Power vs. Force van de Amerikaanse psychiater Hawkins. De staat van bewustzijn wordt ingedeeld in zeventien dimensies ofwel bewustzijnsniveaus. Deze gaan van ‘laag bewustzijn’ naar ‘hoog bewustzijn’. Elk bewustzijnsniveau of level correleert met specifieke emoties, gedrag, gedachten, overtuigingen, attitudes en wereldbeelden. Het maken van een bewustzijn-scan voor jezelf zorgt voor een ijkpunt. Het gaat er dan om je bewust te worden waar je ontwikkelpunten liggen en je tegenkrachten.

Een goede manier om te onderzoeken wat je ‘normale staat van bewustzijn’ is om je bewust te worden hoe je reageert als je onder druk staat. Ga je de strijd aan? (trots) Word je boos? (woede) Of trek jij jezelf terug (apathie). Door te werken aan een hoger bewustzijn, kun je werken aan je geluksgevoel. Hoe kan dat? Je kunt op YouTube filmpjes vinden met als titel: The Direct Way to God; Let go, you are safe... Infinite Love - Living Beyond Logic. Het is als het ware de directe weg naar een verhoging van het welbevinden, naar het hogere, naar het goddelijke. Door te zijn wie je bent, door je controle los te laten, door mee te buigen met het leven.

In het midden van de bewustzijnsniveaus bevindt zich het kritische omslagpunt ‘moed’. Alle niveaus daar onder gaan over ‘overleven’, de survival mode. Dit varieert van het laagste niveau schaamte, naar schuld, apathie, verdriet, angst, verlangen, woede en trots. Hoe lager het niveau hoe meer het bewustzijn gekarakteriseerd wordt door egocentrische impulsen die ontstaan vanuit de ‘survival mode’.

Hoewel we op verschillende tijdstippen in en uit verschillende niveaus kunnen overspringen, is er meestal een overheersende basistoestand. Een verhoging van het ene niveau naar het andere zal resulteren in een grote verandering in je leven.

De niveaus boven moed gaan over de positief gevende emoties. Dit varieert van neutraliteit, naar bereidheid, acceptatie, rede, liefde, geluk, vrede en verlichting. De hogere bewustzijnsniveaus worden gekarakteriseerd door liefde, d.w.z. de gerichtheid om het geluk van anderen te verhogen. Spiritueel bewustzijn en de zoektocht naar verlichting zijn de belangrijkste doelen. Met deze methode kan niet alleen het bewustzijnsniveau van mensen worden vastgesteld, maar ook acht hij het mogelijk om daarmee het ‘waarheidsniveau’ van landen, bewegingen, kunstwerken, bouwwerken en geschriften te bepalen.

Op de afbeelding hierboven zie je dat er bij bewustzijnsniveaus van 0 tot 100 gevoelens ervaren worden van schaamte, schuld, apathie en verdriet. Deze zogenaamde megatieve emoties veroorzaken passiviteit en een zware energie. Bij bewustzijnsniveaus van 100 tot 200 ervaar je gevoelens als angst, begeerte, boosheid en trots (maar dan een ego-trots) die te herkennen zijn aan een hyperactiviteit en ‘overleven’; je hoofd boven water houden. Je kunt hierin het niveau van de fysieke en veiligheidsbehoeften van de Piramide van Maslow herkennen. Dit is ook het niveau van het 'lijden' zoals het Boeddhisme dat typeert in de Vier Edele Waarheden: "Er is lijden". Dit lijden wordt veroorzaakt door verlangen, begeerte, maar ook door fysieke tekortkomingen en een tekort aan ervaren veiligheid. Gevoelens van angst, begeerte, boosheid overheersen bij het overgrote deel van de mensheid. En dat niet uit kwade wil, maar door onwetendheid.

Hierna volgt een samenvatting van de bewustzijnsniveaus schaamte, schuldgevoel, apathie, verdriet, angst, verlangen, woede, trots, moed, neutraliteit, bereidheid, acceptatie, rede, liefde, vreugde, vrede, verlichting.

Schaamte – Dit is het niveau waarop je tegen jezelf ingaat. Je schaamt je niet alleen voor een daad, maar voor jezelf, voor wie je bent.

Schuld - Je ziet jezelf als schuldig, als een zondaar. Te denken valt aan het boek “Schuld en boete” van Dostojevski. De zondaar moet gestraft worden. Je bent niet in staat om jezelf te vergeven.

Apathie - De toestand van lethargie, passiviteit, hulpeloosheid.

Verdriet - Een staat van verlies. Dat kan zijn het verlies van een dierbare, maar het kan ook zijn verlies van gezondheid, verlies van wat dan ook

Angst – Er is geen basisvertrouwen (Maslov). De wereld is onveilig, gevaarlijk.

Verlangen – Het niveau van heftig verlangen naar ‘het andere’ of ‘de ander’, wat of wie dan ook. Verslaving en hunkering naar lust, bijvoorbeeld verslaving aan roken, drinken en drugsgebruik, maar ook de hunkering naar de (onbereikbare) geliefde.

Woede – Dit is het niveau van frustratie, vaak omdat je verlangens niet op het lagere niveau worden vervuld. Dit niveau kan ervoor zorgen dat je vast blijft zitten in wanhopige onvervulde verlangens, of het aanzetten tot actie op een hoger niveau, de sprong voorwaarts.

Trots - Het eerste niveau waarop je je goed begint te voelen, maar het is nog afhankelijk van externe omstandigheden (geld, prestige, enz.), dus het is kwetsbaar. Je identificeert je met iets buiten je, een natie, of ras, of godsdienst. Je raakt zo verstrikt in je overtuigingen dat je een aanval op je overtuiging ziet als een aanval op jou.

Moed - Het eerste niveau van ware kracht. Moed is de uitweg. Dit is waar je het leven als uitdagend en opwindend begint te zien in plaats van dat het leven jou overweldigt. Je begint een vermoeden te krijgen van persoonlijke groei. Je begint je toekomst te zien als een verbetering ten opzichte van verleden en heden, in plaats van dan een voortzetting van hetzelfde. Er is hoop!

Moed is de scheidslijn tussen zwakte en kracht. Als je voorbij de angst die je leven beheerst wilt komen, moet je de energie van moed omarmen. Het is de eerste trede naar hogere niveaus. Je kunt nooit zeker zijn van de actie die je onderneemt en ondanks dat risico durf je het aan. Dat is moed. Moed is de toegangspoort in die zin dat het er om gaat je angsten onder ogen te zien. Zolang je ze vermijdt, blijf je jezelf verzwakken. Maar confronteer ze en ze lossen op. Zoals Roemi schrijft in het gedicht “De Herberg”:

Mens-zijn is een herberg
Elke ochtend verschijnt er een nieuwe gast
Een vreugde, een depressie, een gemenerik, een flits van inzicht komt
Als een onverwachte bezoeker
Verwelkom ze allemaal en onthaal ze gastvrij!
Zelfs als het een hoop zorgen zijn
Die op gewelddadige wijze al het meubilair in je huis slopen
Behandel dan nog steeds elke gast met respect.
Hij ruimt misschien wel bij je op
Voor een nieuwe verrukking
De sombere gedachte, de schaamte, het venijn
Ontmoet ze met een glimlach bij de deur
En vraag of ze binnen willen komen
Wees dankbaar voor wie er komt
Want ieder van hen is gestuurd
Als een gids uit het onbekende.

Neutraliteit - Dit niveau wordt belichaamd door de uitdrukking "leven en laten leven". Het leven is flexibel, ontspannen en ongebonden. Je hoeft niets te bewijzen. Je voelt je veilig en kan goed met andere mensen opschieten. Je zorgt voor je behoeften, maar je pusht jezelf niet te hard vooruit. Het is wel goed zo.

Bereidheid – Op basis van een veilig en comfortabel gevoel ga je je energie effectiever gebruiken. Je wilt wat van het leven maken, dingen organiseren die voorheen niet zo belangrijk voor je waren. Je ontwikkelt wilskracht en zelfdiscipline. Je krijgt dingen goed voor elkaar zonder te klagen. Dit is het punt waarop je bewustzijn meer georganiseerd en gedisciplineerd wordt.

Acceptatie - Er vindt een krachtige verschuiving plaats en je wordt je bewust van de mogelijkheden om proactief te leven. Je bent competent en nu wil je je capaciteiten benutten. Dit is het niveau van doelen stellen en realiseren. Als er iets niet klopt aan je leven (je carrière, je gezondheid, je relatie), onderken en definieer je het en neemt actie en je verandert het. Je begint het grote plaatje van je leven duidelijker te zien. Dit niveau brengt veel mensen ertoe om van loopbaan te veranderen, een nieuw bedrijf te starten, een nieuwe relatie te beginnen of hun eetpatroon te veranderen.

Rede – Op dit niveau overstijg je de emotionele aspecten van de lagere niveaus en begin je helder en rationeel te denken. Je hebt nu de discipline en de proactieve houding om je natuurlijke vermogens volledig te benutten. Je emoties houden je niet meer tegen. Je hebt het punt bereikt waarop je zegt: "Hoe komen mijn talenten het beste tot hun recht?”

Liefde - Op het niveau van liefde plaats je nu al je talenten en capaciteiten in dienst van je hart (ofwel je mind). Het is het ontwaken voor je ware doel. Je motieven op dit niveau zijn puur en niet aangetast door de verlangens van het ego. Je ervaart dat er een kracht is die groter is dan jijzelf. Je neemt het leven zoals het gaat. “It’s a feeling of letting go”. Je intuïtie wordt sterker. Je zet je onbaatzuchtig in voor de medemens.

Vreugde – Je bent dan is een staat van voortdurend, onwankelbaar geluk. Dit is het niveau van heiligen en gevorderde spirituele leraren. Alleen al om in de aanwezigheid van die mensen te zijn voel je je goed. Je beseft dat het leven volledig geleid wordt door synchroniciteit en je intuïtie vangt dat als het ware op. Het is niet meer nodig om doelen te stellen en gedetailleerde plannen te maken - de uitbreiding van je bewustzijn stelt je in staat om op een hoger niveau te opereren. Een bijna-doodervaring kan je tijdelijk naar dit niveau brengen.

Vrede - Totale transcendentie.
Verlichting - Het hoogste niveau van menselijk bewustzijn, waar humaniteit zich vermengt met goddelijkheid. Extreem zeldzaam. Zelfs alleen al over dit niveau denken kan je bewustzijn verhogen.

Sommige delen van je leven kunnen zich op een ander niveau bevinden dan andere. Je bevindt je misschien in het algemeen op het niveau van neutraliteit, maar bent nog steeds verslaafd aan roken. De lagere niveaus die je in jezelf aantreft, zullen je kunnen belemmeren om in zijn totaliteit op een hoger niveau te komen. Maar je zult ook hogere niveaus in je leven vinden. Denk aan de invloeden die je bewustzijn verhogen, richt je daar op. Onderken wat je bewustzijnsniveau tegenhoudt of nog verlaagt? Kijk met een open geest naar deze hiërarchie en kijk of het je tot nieuwe inzichten leidt die je kunnen helpen de volgende sprong in je eigen leven te maken.