IX De Kluizenaar
Archetype: de oude wijze man.
Traditionele
interpretatie: wijsheid; meditatie; concentratie op het wezenlijke; met zichzelf
in het reine komen; tijd van bezinning; voorzichtigheid. Isolatie; weinig energie;
chronische ziekte; geslotenheid; halsstarrigheid; fobieën.
De Kluizenaar is het symbool voor retraite; de Kluizenaar trekt zich terug uit de buitenwereld, om te zoeken naar innerlijke rust en vrede in de binnenwereld. Contemplatie, meditatie, introspectie en zelfanalyse maken deel uit van de innerlijke zoektocht van de Kluizenaar. Bij Waite heeft de Kluizenaar een lantaarn in de hand, symbool van verlichting. Het licht is het symbool voor leiding (‘guidance’), we worden geholpen bij het zoeken naar de waarheid (gids). De zoektocht kan ontaarden in isolement en over-voorzichtigheid. Oorspronkelijk was dit de kaart van de oude man met de klok (symbool van de voorbijgaande tijd). Later werd het de monnik-met-robe die een lantaarn draagt. Het archetype van de ‘oude wijze man’ is er in te herkennen; er is een verwantschap met de Magiër en de Hiërophant (de drie Magi).
Skitalet
Een oud Russisch thema is de rondwandelende asceet (skitalet), die het
op zich namen om, naar het voorbeeld van Christus, te lijden aan zelf opgelegde
beproevingen in hun spirituele praktijken; ze dachten op die manier een glimp
van het goddelijke licht of ‘de energie van Christus’ op te vangen. (svet
= licht; svatovy = gezegende).
De Russische monastieke traditie werd sterk beïnvloed door een Oosters Orthodoxe mystieke beweging, het Hesychasme. Door het zoeken van innerlijke stilte, vasten, meditatie, verblijf in het donker, controle van de adem en voortdurend gebed dacht men tot een persoonlijk contact met God te kunnen komen. Vanuit de kloosters zouden de verworven spirituele krachten een positieve uitstraling hebben (radiate) op de omgeving.
In die traditie gezien is de Kluizenaar niet alleen een kaart die de persoonlijke spirituele ontwikkeling verbeeldt, maar ook een beeld van profetie, verlossing en mystieke helderziendheid.
De afgebeelde persoon is kennelijk een herder; hij heeft een bezorgde uitdrukking op zijn gezicht; hij lijkt zich er van bewust te zijn dat het een echte ontdekkingstocht is, en dat hij niet al beschikt over de waarheid. Hoewel wijs, is hij toch duidelijk nog op zoek in de duisternis. Hij durft zich - alleen - in de duisternis te begeven, en aanvaardt het risico dat bij zo’n zoektocht hoort. Hij is niet op voorhand zeker van zijn zaak! Hier staat een authentieke zoeker afgebeeld. De weg naar de buitenwereld is niet afgesloten: er zit een opening in de rots achter hem. Hij kan zo terugkeren, maar hij vindt het vooralsnog de moeite waard om te blijven zoeken. “Zoekt en gij zult vinden”, dat lijkt de drijfveer te zijn.
Kaart IX bij Crowley toont de Kluizenaar die zich, zoekend naar vervulling, in zijn eigen innerlijk begeeft. Het licht waar hij naar op zoek is, is zijn eigen innerlijke stem, zijn innerlijke gids.
Voordat je het licht vindt moet je eerst door je eigen
schaduw heen; de schaduw wordt gesymboliseerd door de slang en de driekoppige
hond Cerberus. Twee van de drie koppen zijn naar voren (toekomst) gericht, de
derde kijkt achterom (terugblik op het verleden). Onafgemaakte zaken moeten
eerst afgerond worden, zodat je niet meer wordt achtervolgd door angsten en
blokkades. De aren rijpen: de vruchten van de overgave aan zichzelf worden zichtbaar
en zijn bijna gereed om met anderen te worden gedeeld. De kaart van de kluizenaar
maant ons om ons op onze innerlijke wijsheid te bezinnen en aansluiting te zoeken
bij die mensen die ons tot steun kunnen zijn. Het doel van het pad is het leren
luisteren naar de eigen innerlijke stem, het ontdekken van de eigen innerlijke
gids, het vertrouwd worden met de eigen innerlijke heelmeester.
De kluizenaar loopt zo gebogen, het lijkt of hij heel bedroefd is. Hij is bedroefd omdat er iets wezenlijks verloren is gegaan. Hij is op zoek naar dat wezenlijke, namelijk zijn goddelijke oorsprong. Hij gelooft er in het te kunnen vinden, dat blijkt uit de lantaarn: zo vol licht. Maar hij heeft het nog niet.
Uitnodiging: Zet jezelf er toe om in het reine te komen met het verleden, rond onafgemaakte zaken eerst af; ga dan op zoek naar je innerlijk licht. Durf je eigen weg te gaan, desnoods alleen. Zoek de steun van gelijkgestemden. Sluit je aan bij een wijze gids of leraar als je deze tegen komt. Als je deze weg gaat zul je het licht vinden.