BERICHT UIT DE VOLKSKRANT
dinsdag 11 maart 2003
Van onze correspondente Sacha Kester
BOMBAY - Eens waren ze bijzonder succesvol in India, de volgelingen van de profeet Zarathoestra. Maar de Parsi's zijn niet langer een bloeiende elite. De meeste meisjes zijn nu hoger opgeleid dan de jongens en zoeken het buiten de Parsi-gemeenschap.
'Wij zeggen altijd dat je twee soorten Parsi's hebt',
zegt Prashad Batra, een consultant die vlak bij een kolonie van deze gemeenschap
woont. 'De ene helft is briljant en de andere knettergek. Ze zijn gewoon veel
te veel met neven en nichten getrouwd.'
Dat zal Homi Mullan niet snel bevestigen, maar het hoofd van de afdeling Welzijn
van de Raad voor de Parsi's is de eerste om toe te geven dat het niet zo goed
gaat met zijn gemeenschap. Hij wijst naar de tientallen mensen om hem heen die
handenwringend aan een tafel zitten te wachten of ze voor een of andere subsidie
in aanmerking komen. 'Bijna de helft van onze mensen trekt tegenwoordig steun
bij de Raad of een andere instelling', zegt Mullin bitter. 'Er is helaas veel
veranderd.'
Vroeger waren de Parsi's de meest succesvolle groep van India. Het is een bijzondere minderheid die allerlei kwaliteiten, zoals buitengewone intelligentie en uitzonderlijke betrouwbaarheid, wordt toegedicht. En dankzij deze eigenschappen, of in elk geval dankzij het vertrouwen van anderen daarin, hebben ze altijd een belangrijke rol gespeeld in de maatschappij.
Zo gebruikten de Britten de ondernemende Parsi's dankbaar als tussenpersoon bij hun onderhandelingen met hindoes en gaven ze de gemeenschap de vrije hand om zichzelf te ontplooien. De Parsi's kochten land, gaven hun kinderen de beste opleiding en richtten succesvolle ondernemingen op. Er volgden een heleboel 'eerste keren in India' waarbij deze groep een hoofdrol speelde. Zo werd de eerste school voor meisjes opgericht door een Parsi, was de eerste Indiase vrouw die een auto bestuurde een Parsi, evenals de eerste Indiër in het Britse parlement. En de oprichter van Tata, een van de meest succesvolle bedrijven in India, was een Parsi, net als Freddy Mercury, de zanger van Queen.
De geschiedenis van deze groep begint in het oude Perzië, waar zij de leer aanhingen van Zarathoestra. Volgens deze religie is er een voortdurende strijd tussen goed en kwaad en kunnen mensen hier actief aan bijdragen door hard te werken en goede daden te verrichten. Tijdens het inwijdingsritueel dat iedere volgeling van Zarathoestrar in zijn jeugd ondergaat, verklaart hij 'goede gedachten, goede woorden en goede daden' na te streven. De Parsi's aanbidden hun god Ahoera Mazda (Wijze Heer) in tempels waar het heilige vuur, symbool van puurheid, brandt en waar alleen zoroastriërs naar binnen mogen. Het bekendste gebruik van de gemeenschap is waarschijnlijk de manier waarop ze hun doden begraven.
Het lijk wordt naar de Toren van Stilte gebracht, waar gieren het tot op het bot toe kaal plukken - op deze manier keert het lichaam terug naar de cirkel van leven zonder de aarde te bevuilen.
Het Parsisme, zoals de religie van de volgers van Zarathoestra ook wel genoemd wordt, is eeuwenlang de staatsgodsdienst van het oude Perzië geweest, maar toen de islam in de zevende eeuw van onze jaartelling oprukte, vluchtte een deel van de gemeenschap met zeilboten naar India.
Hier werden ze echter niet met open armen ontvangen. Vier dagen lang mochten de Parsi's hun schepen niet verlaten. Toen kregen ze een boodschap van de Indiase prins die over hun lot zou beschikken. Deze bracht hun een glas dat tot de rand toe was gevuld met melk - waarmee de prins duidelijk wilde maken dat er in India geen ruimte was voor een groep buitenstaanders met een andere religie. De Parsi's lieten zich hier echter niet door uit het veld slaan en roerden, heel voorzichtig, een theelepeltje suiker door de melk. Het glas werd weer teruggestuurd en de prins besloot hen toe te laten - want deze mensen zouden het glas niet doen overlopen maar de samenleving met hun aanwezigheid juist zoeter maken.
Al is onduidelijk wanneer deze religie precies is ontstaan - sommige schattingen gaan terug tot vijfduizend jaar voor Christus - zij is wel een van de oudste religies ter wereld die nog steeds gepraktiseerd wordt en vermoedelijk is het de eerste die het monotheïsme predikte. En nu dreigt 's werelds oudste religie te verdwijnen . 'Het aantal Parsi's in Mumbai is teruggelopen naar vijftigduizend zielen', zegt Homi Mullan. 'En we hebben uitgerekend dat er in 2025 niet meer dan 22 duizend Parsi's in heel India zullen zijn. We worden dus in ons voortbestaan bedreigd.'
Er zijn meerdere redenen voor die uitdunning, legt Mullan uit. 'Meisjes zijn tegenwoordig veel beter opgeleid dan jongens - en ze hebben natuurlijk geen zin om met iemand beneden hun niveau te trouwen. Het probleem is echter dat die meisjes daarom buiten de gemeenschap gaan kijken.' En dan worden er geen nieuwe Parsi-kindjes geboren want de lijn loopt via de vader.
Een andere oorzaak is dat jongeren veel later trouwen dan vroeger en ook maar één of twee kinderen willen. 'We proberen nu van alles te doen om deze trend een halt toe te roepen', zegt Mullan. 'We organiseren vakanties waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten en we bieden stellen grotere huizen aan zodat er ruimte is voor een groot gezin'.
'Bovendien hebben we sinds kort een programma waarbij de gemeenschap bijdraagt in de kosten van een derde en een vierde kind zodat ook deze financiële drempel mensen er niet van weerhoudt meer kinderen te krijgen.'
Het belangrijkste, zegt Mullan, is dat de jeugd de geest van de Parsi niet verliest. En als om te illustreren wat daar aan schort, belt op dat moment een jonge knul die op zoek is naar een appartement. Mullan zijn stem klinkt niet echt vriendelijk. 'Als je geholpen wilt worden, dan zul je eerst zelf wat moeten doen.'
Hij moppert nog een paar onverstaanbare zinnen en smijt vervolgens de hoorn op de haak. Ze denken echt dat we alles voor hen oplossen', verzucht Mullan. 'En als mensen alleen maar afwachten, redden we het natuurlijk nooit.'